موضوع: هد یونیت ( Head Unit )

هدیونیت یا پخش ( یا به اصطلاح رایج ولی اشتباه ضبط ) قطعه اول و راس و استخوان بندی سیستم صوتی هستش. بدون شک هدیونیت مهمترین قسمت یک سیستم هستش و هرگز نمیشه از یه سیستم صوتی صدای خوب گرفت اگه هدیونیتش بد باشه!!!!
هدیونیت وظیفش خوندن دیتای دیجیتالی ارائه شده بهش و تجزیه و تحلیل اون و تبدیل اون به یک سیگنال آنالوگ و ارسال اون سیگنال برای آمپ هستش. اهمیت هدیونیت از اینجا ناشی میشه که سیگنال اگه دقیق و با کیفیت نباشه، کیقیت صدا قطعا خراب میشه و هیچ جوری نمیشه اصلاحش کرد چون معنای کیفیت در قطعات دیگه حفظ و اجرای سیگنال هدیونیت بدون تغییر در اون و به صورت دقیق هستش و وقتی اصل سیگنال ما خراب باشه، حتی با کیفیت ترین قطعات هم نمی تونند صدای خوبی رو به نمایش بذارند.
هدیونیت ها از چند نظر دسته بندی میشن. اول سایز که به دو دین و تک دین تقسیم بندی میشند. نمونه هایی که عموما رو ماشین های ایرانی هستش همه تک دین هستند و تک دین دراقع جایی رو داشبورد محسوب میشه که به شکل یه مستطیل باریک هستش و هدیونیت به صورت افقی در اون قرار میگیره. دو دین یه مستطیله افقیه که طولش قد تک دین هستش ولی عرضش دو برابر هستش و عموما ماشین خارجی جدید ها که اسکرین داره پخششون دو دین هستند و در صورت قصد به تعویض هدیونیت در این ماشین ها باید هدیونیت دو دین تهیه کرد.
دسته بندی بعدی صوتی یا تصویری بودن هدیونیت هستش. صوتی ها که عموما تک دین هستند در انواع مدلها و امکانات و قیمت ها از 200 هزار تومن تا 5 میلیون و 800 هزار تومن تو بازار موجود هستند و تمام رنج نیازها رو از ابتدایی تا تمام حرفه ای پوشش میدند! دسته دوم که هدیونیت های تصویری هستند در دو سایز تک دین و دو دین موجودند. تک دین ها به دو صورت موجودند که یکیش اینه که یه ال سی دی کوچیک 3 اینچی که قد صفحه یه موبایل کوچولو میشه کنار کلیداشون وجود داره و نوع دوم که خیلی رایج هم هست به in dash معروفه که در اون ال سی دی معمولا 6 یا 7 اینچی از داخل هدیونیت به صورت افقی بیرون اومده و با یه چرخش 90 درجه رو محور پایینیش به صورت عمودی وای میسه. سایز دو دین هدیونیت های تصویری هم با وجود یک اسکرین بزرگ 6 یا 7 اینچی در مرکز هدیونیت و قرار گیری کلید ها در دو طرف یا بالا و پایین موجوده. قیمت هدیونیت های تصویری عموما بین 1 تا 2 میلیون هستش و نکته ای که باید براشون در نظر گفت اینه که حتی نمونه دو میلیونیش هم برا کار حرفه ایی صوتی چندان نمیارزه چه برسه به یک میلیونیش و اگه قصد کار حرفه ای دارید با 2 میلیون یک هدیونیت صوتی حرفه ای مثل pioneer P99RS یا آلپاین فانتوم فیس رو میتونید بگیرید و با یه میلیون میشه یونیت های تمام حرفه ای صوتی خرید از آلپاین و گرونترین هدیونیت صوتی که من میشناسم هم متعلق به آلپاین با قیمت 5 میلیون و 800هزار تومن هستش. در کل اگه کیفیت صدایی که میشنوید براتون خیلی مهمه از خیر هدونیت تصویری بگذرید!!! یه نکته دیگه هم درباره هدیونیتهای تصویری رزولوشن خیلی پایین اسکرینهاشونه که عموما480*800 هستند که از اکثر موبایل ها پایینتره در حالی که سایز اسکرین بزرگتره! بعضی نمونه های هدیونیت های تصویری تاچ هم هستند که کار با اونها بسیار راحته! اما هدیونیت های تصویری فارق از این مسایل خاصیت دیگه ای هم دارند که شما میتونید تصویر دوربین دید عقب رو روی اونها پخش کنید و از خرید اسکرین اضافه برای دوربین دید عقب ماشین خودتون رو خلاص کنید!
هدیونیت ها عموما دارای امکانات زیر هستند که موقع خرید باید توجه بشه بهشون. ساده ترین اونها پخش دیسک هستش. جدیدا نمونه های فوق ارزونی ساخته میشه که سی دی درایو ندارند و فقط از یو اس بی پخش می کنند. همینطور در طرف مقابل نمونه هایی هم ساخته میشه که دی وی دی میخونند و به این ترتیب حجم خیلی زیادی از موسیقی میشه روشون گذاشت و با وصل یک ال سی دی خارجی به هدیونیت های صوتی دی وی دی خور میشه تصویر هم باهاشون پخش کرد( البته این هدیونیت ها در واقع تصویری محسوب میشند نه صوتی). نکته دیگه ای که قابل توجهه قابلیت پخش دیسک های ری رایتیبل تو هدیونیت هست چون این دیسکها از دیسکهای معمولی ضخیم ترند و هر هدیونیتی نمیتونه پخششون کنه.
نکته مهم بعدی وجود پورت یو اس بی هستش برای پخش فلش و کول دیسک و همینطور شارژ موبایل. هدیونیت ها در صورت وجود یو اس بی معمولا یک یا دو پرت دارند که در جلو و عقب هدیونیت قرار میگیرند. اگر جلو باشند کار کردن راحت تره چون بیشتر در دسترس هستند ولی تو زیبایی ماشین تاثیر منفی دارند ولی اگه عقب باشند در واقع با یک سیم به داخل داشبورد منتقل میشند که هر چند دسترسیش کمی سخت تره ولی ظاهر خیلی بهتری داره. نکته مهم در باره یو اس بی آمپراژ اوونه. آمپراژ یو اس بی اگه بالای یک آمپر باشه جدا از شارژ سریعتر وسایل توانایی خوندن هارد اکسترنال لپ تاپی هم داره و این میتونه یه فاکتور برا هدیونیت باشه.
نکته دیگه که باید موقع خرید بهش توجه بشه ساپورت mp3 هستش چون نمونه های قدیمی ممکنه mp3 رو ساپورت نکنند و فقط آودیو سی دی بخونند. علت هم اینه که کیفیت mp3 شدیدا پایینه و خیلی برندهای حرفه ای معتقدند که نباید گذاشت صدای محصولشون با mp3 خراب بشه. در مورد کیفیت mp3 و آودیو سی دی همینو بگم که mp3 در بالاترین کیفیت 3 یا 4 مگ حجمشه ولی آهنگ های آودیو سی دی 70, 80مگ حجم دارند و عملا بیست برابر با کیفیت تر از mp3 هستند و در مقایسه تفاوتشون مثل تفاوت فیلم سی دی با بلو ری میمونه! البته این نکته خیلی مهمه که وقتی گفته میشه آدیو سی دی منظور اورجینالش هست نه اونی که خودش از روی mp3 ساخته شده!!!در ضمن سیستم صوتیتون باید توانایی نشون دادن این تفاوت رو داشته باشه و سطح کیفی بالایی داشته باشه.
نکته بعدی وجود پورت aux بر روی سیستم صوتی هستش که یک روش بی کیفیت برا انتقال صدا به هدیونیت هستش که در اون از فیش خروجی صدا 3.5 میلیمتری موبایل یا لپ تاپ به پورت aux، صدا با یک سیم منتقل میشه. تو این روش صدا عموما به علت کارت صداهای ضعیف موبایلها و همچنین جنس بد سیم و اتصالات غیر ایده آل صدا افت کیفیت خیلی بالایی داره.
نکته بعدی از امکانات هدیونیت تعداد خط های اسکرین های تک رنگ هدیونیت ها هست. هدیونیت های ارزون همه تک خط هستند و در یک خط میتونند به شما اسم آهنگ یا اسم آلبوم یا اسم خواننده یا توضیحات دیگه رو نشون بدند. نمونه های گرونتر تو پایونییر تا سه خط هم میرند که به علاوه نشون دادن اطلاعات آهنگ دمو دار هم میشند. تو برندهای دیگه مثل کنوود تا ۵ خط هم دیده شده. نکته بعدی قابلیت تنظیم رنگ کلیدها و ال سی دی هدیونیت برای هماهنگ سازی اونها با چراغهای داشبورد و کیلومتر ماشین هستش که معمولا از ۸ رنگ شروع شده و تو نمونه های گرونتر به ۲۴ رنگ میرسه و تو محصولات پایونییر به ۲۱۰ هزار رنگ میرسه که عملا این تعداد رنگ بی کاربرد و اضافیه هر چند که وجودش بد نیست!!!
نکته مهم دیگه وجود بلوتوث بر روی هدیونیت هستش. اگه هدیونیت بلوتوث داشته باشه جدا از این که آهنگ ها رو میشه راحت تر و با کیفیت بالاتر از موبایل به روی هدیوتیت پخش کرد, میشه از هدیونیت به عنوان کار کیت استفاده کرد! یعنی این که اگه کسی به موبایلتون رنگ بزنه شمارش رو روی هدیونیت مینویسه و با زدن کلید انسرینگ هدیونیت به زنگ جواب میدید و صدای طرف پشت خط از اسپیکر های ماشین پخش شده و صدای شما از طریق میکروفون هدیونیت منتقل میشه و اصن نیازی نیست دست به موبایلتون بزنید و جدا از راحتی, امنیت خیلی بالاتری هم موقع رانندگی داره و جریمه هم نمیشید! در بعضی هدیونیت ها وضعیت باتری و آنتن گوشی و حتی اس ام اس ها رو روی ال سی دی هدیونیت نشون میده!!!
یه چیز کوچیک دیگه هم بخوام بگم که بعضی هدیونیت ها SD کارد به عنوان حافظه هم میخورند و از اونم میتونند آهنگ پخش کنند.
یه نکته دیگه برای 206 دارها ساپورت یا عدم ساپورت اینترفیس که همون دسته کنار فرمون 206 برا پخش هستش. طبیعتا اگه خود هدیونیت کنترل داشته باشه خیلی خوبه که الان اکثرا دارند.

اولین نکته ای که درباره تمام هدیونیت ها صادقه اینه که همشون 18 وات آر ام اس و 50 وات ماکس خروجی میدن و حجم صدا همشون یکیه و هیچ کدوم از اون یکی صداش بلندتر نیست و این استاندارد هستش و در هدیونیت 250 هزار تومنی و 5 میلیون و 800 هزار تومنی هیچ فرقی نمیکنه!!!! ( البته نمونه های فوق آشغالی ۱۰۰ هزار تومنی بی مارک هستند که زیر اینقدر توان داشته باشند و همچنین نمونه هایی هستند از برندهای مختلف که بعضا کمی توانشون بیشتر باشه )
چیزی که با قیمت هدیونیت جا به جا میشه کیفیت صدا و کنترل صدا و آپشن های صوتی هستش! معمولا اگه هدیونیت تو یه مارک گرون بشه جدا از این که علتش میتونه پارامترهای پاراگراف قبلی باشه, به علت افزایش کیفیت و پروسس صدا و افزایش آپشن های کنترلی صداست.
اما امکانات کنترلی صدا!!! اولیش اکولایزر هست که عمدتا به دو نوع پارامتریک وگرافیکی تقسیم بندی میشه. نوع گرافیکی همون نوع میله ای هست که هممون باهاش آشناییم. اما نوع پارامتریک نوعی هست که در اون چند بازه فرکانسی تعریف می کنیم و صدا رو تو اون بازه ها کم و زیاد می کنیم و یه ریزه حرفه ای تر محسوب میشه. نکته خیلی مهم تو اکولایزر هدیونیت تعداد دسته ها یا میله ها هستش که در هدیونیت های معمولی 3 شاخه هست که به جای نمایش گرافیکی به سه شاخه بیس و مید و تریبل نام گذاری شده و تمام محصولات معمولی عموما 3 شاخه دارند و در رده بالاترها به 8 تا 13 شاخه میرسه و تا 31 شاخه هم در هد یونیت های حرفه ای دیده شده !!!! اصولا هر چی تعداد شاخه ها بیشتر باشه کنترل روی صدا بیشتر شده و امکان تنظیم دقیق تر صدا وجود داره. البته شایان ذکر هستش که هر چند با تغییرات در اکولایزر میشه کنترل رو صدا داشت، ولی با کوچکترین تغیییری در اکولایزر صدا از حالت طبیعی فاصله میگیره.
اما مسله بعدی وجود کرارس اوور در هدیونیت هستش. کار این بخش قطع یا وصل کردن یک رنج از فرکانس هاست که به سه فیلتر لاو پس یا lpf یا پایین گذر و های پس یا hpf یا بالاگذر و بند پس یا bpf یا میان گذر تقسیم میشه. همون طور که رو اسمشون هست های پس اجازه عبور فرکانس های بالا که صدای زیر هست رو میده و لو پس اجازه عبور فرکانس های پایین یا بم رو میده و بند پس هم یه بازه فرکانسی خاص رو مجاز میکنه. این امکان خلی میتونه به پخش صدای بهتر روی هر باند با تنظیم به صورت جداگانه کمک کنه. دو نکته مهم در باره این فیلتر ها تعداد فرکانسهایی هستش که از اون به بعد و از اون به قبل رو میتونند فیلتر کنند که هر چی بیشتر باشه دقت کار بالاتر میره و دوم شیب قطع یا کات آف سیگنال هستش که عموما هر چی بیشتر باشه بهتره. البته شیب های پایین تر هم کاربرد خودشون رو دارند که بعدها میگم. فرکانس ها بعد فیلتر شدن در واقع به طور ناگهانی صفر نمیشند و با شیب نسبتا ثابتی کم میشند که میزان این شیب با واحد دسیبل بر اکتاو بیان میشه عموما هر چی بیشتر باشه صدا بهتر فیلتر میشه به جز در موارد خاص!!!! 24 دسیبل بر اکتاو یک شیب عالی محسوب میشه و 18 خیلی خوبه و 12 متوسط و 6 کم و ضعیف هستش!
قابلیت مهم بعدی نتوورک هستش. نتورک چیزی مشابه همین فیلتر هاست منتها با این تفاوت که در نتوورک مجموع بازه فرکانسی قابل پخش توسط هدیونیت رو به بخش های مختلف و کاستوم توسط کابر تقسیم میشه و هر بخش برای یه قسمت سیستم فرستاده میشه! خاصیت نتوورک اینه که میتونید ببینید اسپیکرها و سابووفر هر کدوم, چه بازه فرکانسی رو بهتر پخش می کنند و فرکانس رو با توجه به بازه مطلوبشون بشکونید و تقسیم کنید تا به حد اکثر کیفیت برسید و هم چنین قدرت پخش هر جزو رو با تغییر گین خروجی اون باند تغییر بدید. دو پارامتر مهم تو نتورک تعداد راه و شیب قطع سیگنال هستش. شیب قطع سیگنال یا کات آف که توضیحش داده شد. اما تعداد راه به معنی تعداد باندهایی هستش که میشه نتورک کرد. نتورک ها عموما دو راهه یا تو وی و سه راهه یا تری وی و در موارد خاص 4 راهه یا فور وی هستند. مثلا تو نتورک دو راهه میشه باند فرکانسی رو به دو بخش شکوند و مثلا یک بخش رو برای ساب و بخش دیگر رو برای باندها تعیین و تنظیم کرد ولی تو سه راهه میشه فرکانس رو سه بخش کرد و برای ساب و ووفرهای باند و توییترهای باند جدا جدا فرکانس تعریف و تنظیم کرد. اسم دیگه نتورک تو مباحث سیستم صوتی کراس اور اکتیو هستش.
پارامتر مهم صوتی بعدی تایم الاینمنت هست. با این پارامتر شما میتونید صدایی که برای هر باند فرستاده میشه و از نظر زمانی کمی جلو عقب کنید. این آپشن خیلی میتونه مهم بشه چون آمپیلیفایر های مختلف تاخیرهای مختلف ایجاد می کنند و سابووفر های داخل باکس معمولا صداشون تاخیر بیشتری نسبت به بقیه داره و فاصله باندها هم باهم فرق میکنه نسبت به شنونده و با وجود این آپشن میشه صدای همه اجزا رو همزمان کرد و در غیر این صورت صدا ها دچار اختلاف فاز با هم میشند.

نکته مهم بعدی تعداد پورت های RC در پشت و ولتاژشون هستش. شما اگه بخواید ساب ووفر و باندهاتون رو توسط آمپیلی فایر به هدیونیت وصل کنید نیاز به این پورت ها دارید. علت استفاده از آمپیلی فایر خارجی هم اینه که عموما آمپ داخل هدیونیت ها ضعیف و کم توان و بی کیفیت هستند. هر چی تعداد پورت های RC بیشتر باشه شما میتونید اجزای بیشتری به سیستم وصل کنید. مثلا با یک جفت پورت یه اسپیکر رو میشه با آمپیلی فایر خارجی وصل کرد, با دو جفت میشه دو جفت اسپیکر یا یه جفت اسپیکر و یه ساب ووفر و با سه جفت میشه دو جفت اسپیکر و یه ساب ووفر و با 4 جفت میشه دو جت اسپیکر و دو ساب ووفر و یا سه جفت اسپیکر و یه ساب ووفر با آمپیلی فایر خارجی نصب کرد. ولتاژ این پورت ها هم خیلی مهمه. اصولا هر چی ولتاژ بالاتر باشه سیگنال قویتر و واضح تر و کم نویز تر و شدیدا قویتر به آمپیلی فایر خارجی میرسه و آمپیلی فایر خارجی فشار کمتری روش میاد و صدای شفاف تر و قویتر و با کیفیت تری میده. البته ذکر این نکته لازمه که هر چی این ولتاژ بالاتر باشه کنترل هدیونیت روش سخت تر میشه و باید هدیونیت با کیفیت تری داشته باشید تا بتونه دقیق سیگنال رو با این ولتاژ بده. اگه این ولتاژ خیلی پایین باشه جدا از افت کیفیت آمپیلی ممکنه باعث بشه در ولووم های بالا یهو حجم صدا افت کنه و آمپیلی نتونه صدا بده بیرون به اندازه کافی!!!! 2 ولت برای RC ولتاژ پایین و ضعیفی محسوب میشه و برا سیست صوتی مطلقا توصیه نمیشه. 4 ولت مقداری بالا و کافیه برا کار سیستم صوتی و توصیه به 4 ولت هستش. ولتاژ خروجی RC تو بعضی هد یونیت های حرفه ای تا 8 ولت هم میره. منتها خیلی مهمه که هدیونیت بتونه این ولتاژ بالا رو کنترل کنه، وگر نه فقط قدرت زیاد میشه و کیفیت رو از دست میدیم. تو تصویر زیر میتونید پورتهای RC رو پشت هدیونیت زیر ببینید:
حالا یه ریزه بگم از پارامترهای عددی هدیونیت!!!!
پارامتر اول دیستورشن یا THD ( توتال هارمونیک دیستورشن ) هستش. دیستورشن یک پدیده نا مطلوب هست که تو اون مقداری از صدا با فرکانس اشتباه و نا مطلوب پخش میشه که صدا رو بی کیفیت و خش دار می کنه. این پارامتر مقدارش به درصد بیان میشه و تو هدیونیت ها معمولا روی فرکانس 1 کیلوهرتز بیان میشه. توجه به این نکته ضروریه که مقدار دیستورشن با افزایش فرکانس افزایش پیدا میکنه. دقت داشته باشید که ترجیحا هر چی دیستورشن پایین تر باشه بهتره. چون این دیستورشن اولیه هست و تو قطعات دیگه مثل آمپ و باندها مقدارش بیشتر میشه. اگر حداکثر مقدار دیستورشن خروجی از باندهای سیستم زیر یک درصد باشه صدا اوکی و تمیز هستش. در غیر این صورت صدا کثیف میشه و صداهای نامطلوب توش شنیده میشه. پس توی هدیونیت که شروع تولید سیگنال هست، هر چی دیستورشن کمتر باشه بهتره.
پارامتر بعدی نسبت سیگنال به نویز هست که تعریفش رو اسمشه و میزان قدرت سیگنال خروجی از هدیونیت رو به نسبت نویزش نشون میده. هر چی این نسبت بالاتر باشه عموما صدا صاف تر و تمیز تر و خالص تره.
فاکتور بعدی چنل سپریشن هست که به میزان جدایش صدا و قاطی نکردنشون تو چپ و راست در صدای استریو تو هدیونیت اشاره داره و به دسیبل ارائه میشه و هر چی بیشتر باشه بهتره.
اما مهمترین فاکتور نداشتن پیک تو هدیونیت هست!!!! متاسفانه هدیونیت موقع تولید سیگنال بعضی فرکانسها رو چند دسی بل بیشتر تولید میکنه که پاسخ فرکانسی هدیونیت رو از حالت خطی خارج میکنه. اگه این پیک تو فرکانسهای پایین باشه صدا بم و کم دیتیل میشه و اگه تو فرکانسهای بالا باشه صدا تیز و زننده و آزار دهنده میشه. اگه هدیونیت پیک داشته باشه تقریبا هیچ کاری برای حلش نمیشه کرد و صدای نهایی پیک دار میشه و خیلی مهمه که هدیونیت صداش بدون پیک باشه.
یه مسئله دیگه هم میزان تفکیک جزییات صدا و تن هدیونیت هست که با عدد و رقم بیان نمیشه و تو هدیونیت های مختلف متفاوته و تاثیر بسزایی تو صدای نهایی داره.

سلام از اطلاعات ارایه شده در مورد هدیونیتها متشکرم
لطفا کمی در مورد گذرگاه داده کن ( Can Bus ) در هدیونیتها اطلاعات قرار بدید مثلا هد یونیت خودرو MVM X33s تریگر واسه دوربین عقب نداره و اطلاعات رو از رابط کن میگیره و هر موقعه سلکتور گیربکس در موقعیت دنده عقب قرار میگیره یه اطلاعاتی رو به هدیونیت میفرسته که اون هم دوربین عقب رو فعال میکنه و مانیتورش ورودی دوربین رو در اولویت پخش قرار میده . نمیدونم دیکدرش رو چطور میتونم واسه دریافت و پخش دوربین در زمانی غیر از زمان دنده عقب فعال کنم .

نقل قول از Sh-Hamidi

سلام از اطلاعات ارایه شده در مورد هدیونیتها متشکرم
لطفا کمی در مورد گذرگاه داده کن ( Can Bus ) در هدیونیتها اطلاعات قرار بدید مثلا هد یونیت خودرو MVM X33s تریگر واسه دوربین عقب نداره و اطلاعات رو از رابط کن میگیره و هر موقعه سلکتور گیربکس در موقعیت دنده عقب قرار میگیره یه اطلاعاتی رو به هدیونیت میفرسته که اون هم دوربین عقب رو فعال میکنه و مانیتورش ورودی دوربین رو در اولویت پخش قرار میده . نمیدونم دیکدرش رو چطور میتونم واسه دریافت و پخش دوربین در زمانی غیر از زمان دنده عقب فعال کنم .

سلام توی منابع خارجی خوندم البته برای i20 ، اگه اشتباه نکنم برای x33 کم و بیش مشابهش باشه ، برق دوربین از چراغ دنده عقب گرفته میشه نه ؟ حالا اگه یه پله جلوتر از تعبیه کلید جدا گونه و فیوز برای روشن خاموش شدنش بگیم ، ظاهرا برای سیستم can bus دیود وصل میکنن که دو جریان همزمان وارد صفحه بشه و حتی Splitscreen بشه . فعلا نظر دیگه ایی نمیتونم بدم تا منابع بیشتری رو بخونم و مطمعن بشم که چجوریه . ولی اگه فقط یه کلید میخواید ، اسپورتی ها یا برق کار به سادگی براتون انجام میدن . فیوز هم حتما بذارید .